Bağımlılık Nedir?
Bağımlılık, bireylerin belirli bir maddeye veya davranışa karşı duyduğu kontrol edilemeyen bir ihtiyaç olarak tanımlanır. Bu durum, günlük yaşamını olumsuz yönde etkileyebilir ve bireyin ruh hali, düşünce yapısı ile davranışlarında değişiklikler yaratabilir. Bağımlılık kişinin sosyal, psikolojik ve fiziksel sağlığını tehdit eden bir durumdur.
Kontrolsüzce kullanılan her madde ya da gerçekleştirilen her davranış bağımlılık oluşturma riski taşır. Kullanım/davranış sıklığı azaldığında veya kesildiğinde huzursuzluk, uykusuzluk, öfke gibi yoksunluk belirtileri görülür.
-
- Bir hastalık olarak kabul edilir.
- Temelde biyopsikososyal bir sağlık sorunudur.
- Fiziksel bağımlılık, maddenin varlığına karşı duyulan fizyolojik bir istektir.
- Psikolojik bağımlılık ise kişinin duygusal veya kişilik yapısı gereği, gereksinimlerini giderme amacıyla o maddeye/davranışa düşkünlüğüdür.
- Bağımlılık beyinde dopamin adlı nörotransmiteri etkilemektedir.
- Dopamin; düşünce, his, motivasyon, hareket, dikkat ve karar verme gibi birçok temel fonksiyonel süreçte yer alır.
- Dopamin hormonunun kullanım sürecine bağlı olarak zarar görmesi sonucu beyin doğru şekilde çalışamamaya başlar ve bağımlılık ortaya çıkar.